Şeybani Han, Herat’ı alınca Şah İsmail’e sığınan Timur’un Babür Şah dışındaki diğer veliahttı Heratlı
Beddiüzzaman Mirza idi. Kendisi babası Hüseyin Baykara’nın ölümü ardından Şeybani Han’ın saldırısından can havliyle kurtulmuştur. Şeybani Han’ın Timurluları öldürmesinden dolayı Babür Şah’ın Hindistan ve Afganistan üzerindeki devleti ve soyu dışında Timur soyundan bir akrabası kalmamıştır. Herat’tan kaçıp Irak’a ve oradan da Şah’a sığınan son Timurlu Mirza, Şah İsmail Çaldıran Savaşı’nda yenilmesiyle Tebriz’e giren Yavuz Sultan Selim’e teslim olmuştur. 1
Yavuz Sultan, Timur'un torununa
saygı gösterdi, ona Büyük Türk Hakanı muamelesi yaptı ve yanına kurdurduğu bir
tahta oturttu. Bediüzzaman, babası gibi Türkçe şiirler yazan şairdi. 12 Ağustos
1515'te, henüz 46 yaşında iken İstanbul'da taun hastalığından öldü ve Eyüp
Sultan'daki türbesine gömüldü.
Türk Asrı’nın en büyük şahidi belki
de O idi. Babür Şah’ın Semerkant’ı alışına şahit olmuştu. Kuzeyden gelen
Şeybani Özbek Hanı’nın kendi dedesi Timur’un mülküne nasıl oturduğunu gördü.
Kendi kuzeni Babür’ün Şeybaniler yüzünden güneye Hindistan’a doğru kaymasını
orada devletleşip orayı yöneten bir Türk Devleti kurduğunu gördü. Hatta bu
devlet 1857’de İngilizler gelene kadar koca Hint-Afgan coğrafyasını yönetti.
Beddiüzzaman Mirza, babasının mirasına konan Şeybani Han’ın bir diğer Türk
lideri Şah İsmail tarafından öldürülmesini gördü. Aynı zamanda Batı’daki
Osmanlı mülkünde bir ayaklanmayı ve bu ayaklanmanın bastırılmasını gördü. Şah
İsmail’e doğru gelen bir Yavuz Sultan Selim’i gördü. En son olarak kadim
İstanbul’u gördü.
16. YY. Türk
Asrı böylece kağanlara, sultanlara, prenseslere, sürgün liderlere, trajediye,
taht kavgalarına ve kardeş kavgalarına ev sahipliği yapmıştı… Tarih sadece
olmuş bitmiş değil, ders çıkarılması gereken sert dilli bir öğretmendir.
1- Atik, Kayhan, (2001) Lütfi Paşa ve Tevârıh-i Âl-i Osman, Ankara:
Başbakanlık Basımevi.
Yorumlar
Yorum Gönder