Nadir Şah, Türkiye'de pek bilinmeyen ama Türk tarihi için ve aynı zamanda Azerbaycan ve İran tarihi için çok önemli bir lider. 1688'de doğan Afşar boyuna mensup Nadir Şah, çobanlıktan Şahlığa gelmiş bir Türk bilgesidir. İran, Azerbaycan, Hindistan'ın kuzeyi ve Orta Asya'nın bir bölümünü içine alan büyük Afşarlar imparatorluğunu yarattı. Afganlar, Osmanlılar ve Babür İmparatorluğu'na karşı zaferler kazandı. Nadir Şah, Batılı tarihçilere göre Asya'nın Napolyon’uydu. Doğulu tarihçiler için ise o Cengiz’in, Timur’un son yol izcisi Doğu’nun son fatihiydi. Osmanlılar ve Timur-Babür İmparatorluğu arasında zaman zaman mücadelelere girmişti. Hanlıklara bölünmüş Kafkasya’yı birleştirmiş. Rusların Kafkaslardaki ilerleyişini durdurmuştu.
 |
| Nadir Şah, Safevilerin aksine Şia'yı Caferilik ismi altında dört Sünni mezhebin yanında beşinci İslam mezhebi saymak istedi ve bu amacı onun iç ve dış politikasının temelini oluşturmuştur. 19 Haziran 1747’de Habuşan’a gelen Nadir Şah, ordugâhını Fethabad’a yakın mesafedeki Goçan’ a kurdu. Burada bulunduğu sırada emrindeki komutanlar tarafından gerçekleştirilen suikast sonucu öldürüldü. |
Asıl konumuz ise burada
başlamaktadır. 1736’da dünyaya gelen Mustafa Ali Mirza Kağan doğduğunda Isfahan’da
büyük bir coşkuyla karşılandı. Nadir Şah gibi bir bozkır liderinin soyunun son
beşiği olmuştu. 1747’de Şah’a suikast düzenlenmişti. Şah, öldürüldükten sonra Veliahtları
kör edilirken, Şah’ın sadık adamları tarafından kollanan ve korunan 10
yaşındaki Ali Mirza Han, önce İstanbul’a ardından da Belgrad - Zemun’a
getirildi. Avusturya-Macaristan (Hasburg) kraliçesi Maria Thressa kendisinin
eğitimiyle yakından ilgilendi ve Joseph Von Semlin adını verdi. Almancayı
öğrendi. 1756 yılında Hıristiyan oldu. Derslerinde başarılı bir yol çizen kaçak
haldeki Şah, Avusturya ordusunda görev aldı. 1756-1763 Rusya-Avusturya 7 yıl
savaşlarında görev aldığı yıllarda cephede binbaşı rütbesiyle savaştı. Prusya
savaşında da esir düşen Joseph Von Semlin( Ali Mirze) Prusya Kralı 2.Friedrich
tarafından ağırlandı ve kraliçe Maria Thressa ‘ya iade edildi. 1792’de kendisi
gibi Türk olan Roza Von Semlin ile evlendi ve Yahya(Johan) ve Yusuf(Joseph)
adında iki oğlu oldu. İki oğlu da yıllarca Avusturya ordusunda hizmetlerde
bulundu.
1824 yılında 87-88 yaşlarında ise Viyana’da vefat etti. Ardından bıraktığı vasiyet üzerine babası Şah’ın verdiği adla Ali Mirza Han olarak gömüldü. Ayrıca ordudan aldığı ikramiyesini de cenazesine katılan fakirlere dağıtılmasını istemişti.
 |
- Adelslexikon (2002). Genealogisches Handbuch des Adels. Germany. p. 293.
- http://www.royalark.net/Persia/afshar3.htm
- „Ispahan Persien“ ist im Sterberegister der zuständigen Wiener Pfarre zu lesen. Vgl. Ahmad Saberi, Ein persischer Prinz in Wien, in: TAWAN, Magazin des Vereins Iranischer Ingenieure/innen in Österreich, Wintersemester 2002/2003, S. 8 (Digitalisat); hingegen gibt von Wurzbach, Constantin (1887). "(in German). 34. Vienna: Kaiserlich-königliche Hof- und Staatsdruckerei. p. 82. als Geburtsort (resp. -region) Indien an.
- ^ Jump up to: